Cengiz Aytmatov
Ünlü Kırgız yazarı, çevirmen, gazeteci ve politikacı, 12 Aralık 1928'de Kırgızistan’ın Talas Eyaleti 'ne bağlı Şeker Köyü'nde doğmuştur. Eğitimini Bişkek'de Veteriner Fakültesi’nde tamamlamıştır.
Yazarlığa 1952' de başlayan Aytmatov, 1959'da Kırgız Pravdası gazetesinde muhabir olarak çalışmaya başlar. Daha sonra Povesti Gori Stepey (Dağlar ve Steplerden Masallar) adlı öykü kitabıyla büyük ün kazanır. Bu eseri ile, 1963'te Lenin Ödülü'ne lâyık görülen Aytmatov, aynı zamanda en genç Lenin Ödülü sahibi yazar unvanını kazanmıştır.
Eserlerini, Kırgızca ve Rusça olarak kaleme alan Aytmatov, eserlerinin çoğunda tema olarak aşk, dostluk, savaş döneminin acıları ve kahramanlıkları ile Kırgız gençliğinin gelenek ve göreneklerine bağlılığını seçmiştir.
Aytmatov, milletinin tarih boyunca kazandığı sosyal, kültürel, ahlaki, edebi, askeri yani bütün maddi ve manevi zenginliğini eserlerine yansıtmış, yaşadığı coğrafyanın insanının tarih içinde kazandığı değerleri, acılarını, kahramanlıklarını, tecrübelerini yazıya döküp ölümsüzleştiren, halkının içinde düştüğü zor durumları eserlerinde en güzel şekilde anlatarak, onların çözümlerine dair ipuçları göstermiş, eserlerinde kendi ifadesi ile ‘tipik insan’ı ortaya koymaya çalışmış bir yazardır.
Hikayelerinde milletinin temel mülkü olan milli hafızaya ait efsane, destan, masal, hikaye ve türküleri ve bunların meydana geldiği şartları, ardındaki hikayeleri, insanları kullanırken, Kırgız Türk kültürünü, psikolojisiyle, duyuş ve anlayış tarzıyla, maddi manevi zenginliğiyle o kültürü bina edenlerin evlatlarına yeniden hatırlatmaya çalışmıştır.
Hikayelerinde halkının değerlerini, dertlerini, bazen de onun içindeki çürümeyi anlatan yazarın en önemli özelliği, özüne bağlılık, insana, halkına ve coğrafyasına karşı gösterdiği mesuliyettir. Eserleri Türkçe'nin yanı sıra 150'den fazla dile tercüme edilerek milyonlarca baskıya ulaşan Aytmatov, 1958'de Kırgız Yazarlar Birliği Prezidyumu üyeliğine, 1962'de de Kırgız Sinematografi İşçileri Birliği birinci sekreterliğine getirilmiştir.
1966'da SSCB Yüksek Sovyet'i üyeliğine seçildikten sonra 1967'de SSCB Yazarlar Birliği Yürütme Kurulu üyesi olan ünlü yazar, 1968'de Sovyet Devlet Edebiyat Ödülü’nü almıştır.
Son yıllarda politikaya da atılan Aytmatov, Kırgızistan Meclisi'nde Talas Bölgesi Milletvekilliğinin yanı sıra Kırgızistan'ın Benelux Devletleri büyükelçiliğini de yapmıştır. Uluslararası Cengiz Aytmatov Vakfı Onur Başkanlığı’nın yanı sıra “Diyalog Avrasya” dergisinin yayın kurulu üyeliğini de yapan Aytmatov, uluslararası diyalog çalışmalarında da aktif rol almıştır.
Cengiz Aytmatov, böbrek yetmezliği sonucu tedavi gördüğü Almanya'nın Nünberg kentindeki hastanede 10 Haziran 2008 günü hayatını kaybetmiştir.
Eserleri: Dağlar Devrildiğinde, Ebedi Nişanlı (Son romanı - 2007), Darağacı, Dişi kurdun Rüyaları (1988), Gün Olur Asra Bedel (1980), Fuji-Yama, Fuji Dağının Tepesi (1973), Beyaz Gemi (1970), Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Elveda, Gülsarı! (1966), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), İlk Öğretmenim (1962), Cemile (1958), Yüzyüze (1957), Zorlu Geçit (1956), Toprak Ana, Cengiz Han'a Küsen Bulut, Çocukluğum, Kızıl Elma (Hikaye), Hiroşimalar Olmasın, İlk Turnalar, GülSarı, Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, Sultan Murat, Dişi Kurdun Rüyaları, Kassandra Damgası (2013).
Ünlü Kırgız yazarı, çevirmen, gazeteci ve politikacı, 12 Aralık 1928'de Kırgızistan’ın Talas Eyaleti 'ne bağlı Şeker Köyü'nde doğmuştur. Eğitimini Bişkek'de Veteriner Fakültesi’nde tamamlamıştır.
Yazarlığa 1952' de başlayan Aytmatov, 1959'da Kırgız Pravdası gazetesinde muhabir olarak çalışmaya başlar. Daha sonra Povesti Gori Stepey (Dağlar ve Steplerden Masallar) adlı öykü kitabıyla büyük ün kazanır. Bu eseri ile, 1963'te Lenin Ödülü'ne lâyık görülen Aytmatov, aynı zamanda en genç Lenin Ödülü sahibi yazar unvanını kazanmıştır.
Eserlerini, Kırgızca ve Rusça olarak kaleme alan Aytmatov, eserlerinin çoğunda tema olarak aşk, dostluk, savaş döneminin acıları ve kahramanlıkları ile Kırgız gençliğinin gelenek ve göreneklerine bağlılığını seçmiştir.
Aytmatov, milletinin tarih boyunca kazandığı sosyal, kültürel, ahlaki, edebi, askeri yani bütün maddi ve manevi zenginliğini eserlerine yansıtmış, yaşadığı coğrafyanın insanının tarih içinde kazandığı değerleri, acılarını, kahramanlıklarını, tecrübelerini yazıya döküp ölümsüzleştiren, halkının içinde düştüğü zor durumları eserlerinde en güzel şekilde anlatarak, onların çözümlerine dair ipuçları göstermiş, eserlerinde kendi ifadesi ile ‘tipik insan’ı ortaya koymaya çalışmış bir yazardır.
Hikayelerinde milletinin temel mülkü olan milli hafızaya ait efsane, destan, masal, hikaye ve türküleri ve bunların meydana geldiği şartları, ardındaki hikayeleri, insanları kullanırken, Kırgız Türk kültürünü, psikolojisiyle, duyuş ve anlayış tarzıyla, maddi manevi zenginliğiyle o kültürü bina edenlerin evlatlarına yeniden hatırlatmaya çalışmıştır.
Hikayelerinde halkının değerlerini, dertlerini, bazen de onun içindeki çürümeyi anlatan yazarın en önemli özelliği, özüne bağlılık, insana, halkına ve coğrafyasına karşı gösterdiği mesuliyettir. Eserleri Türkçe'nin yanı sıra 150'den fazla dile tercüme edilerek milyonlarca baskıya ulaşan Aytmatov, 1958'de Kırgız Yazarlar Birliği Prezidyumu üyeliğine, 1962'de de Kırgız Sinematografi İşçileri Birliği birinci sekreterliğine getirilmiştir.
1966'da SSCB Yüksek Sovyet'i üyeliğine seçildikten sonra 1967'de SSCB Yazarlar Birliği Yürütme Kurulu üyesi olan ünlü yazar, 1968'de Sovyet Devlet Edebiyat Ödülü’nü almıştır.
Son yıllarda politikaya da atılan Aytmatov, Kırgızistan Meclisi'nde Talas Bölgesi Milletvekilliğinin yanı sıra Kırgızistan'ın Benelux Devletleri büyükelçiliğini de yapmıştır. Uluslararası Cengiz Aytmatov Vakfı Onur Başkanlığı’nın yanı sıra “Diyalog Avrasya” dergisinin yayın kurulu üyeliğini de yapan Aytmatov, uluslararası diyalog çalışmalarında da aktif rol almıştır.
Cengiz Aytmatov, böbrek yetmezliği sonucu tedavi gördüğü Almanya'nın Nünberg kentindeki hastanede 10 Haziran 2008 günü hayatını kaybetmiştir.
Eserleri: Dağlar Devrildiğinde, Ebedi Nişanlı (Son romanı - 2007), Darağacı, Dişi kurdun Rüyaları (1988), Gün Olur Asra Bedel (1980), Fuji-Yama, Fuji Dağının Tepesi (1973), Beyaz Gemi (1970), Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Elveda, Gülsarı! (1966), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), İlk Öğretmenim (1962), Cemile (1958), Yüzyüze (1957), Zorlu Geçit (1956), Toprak Ana, Cengiz Han'a Küsen Bulut, Çocukluğum, Kızıl Elma (Hikaye), Hiroşimalar Olmasın, İlk Turnalar, GülSarı, Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, Sultan Murat, Dişi Kurdun Rüyaları, Kassandra Damgası (2013).
